ดูแลผู้ผู้ป่วยจิตเวช

ธนพัชร์เนอร์สซิ่งโฮม ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุสุทธิสารให้บริการดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วย

โดยทีมบริบาลที่มีประสบการณ์และเชี่ยวชาญ ดูแลตลอด 24 ชั่วโมง

ความสำคัญของการดูแลผู้ป่วยจิตเวชในผู้สูงอายุ

การดูแลผู้ป่วยจิตเวชในผู้สูงอายุเป็นประเด็นที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากผู้สูงอายุมีแนวโน้มที่จะเผชิญกับปัญหาสุขภาพจิตที่ซับซ้อนมากขึ้น ทั้งจากปัจจัยทางชีวภาพ สังคม และจิตวิทยา ปัญหาทางจิตเวชที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ได้แก่ ภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล ภาวะสมองเสื่อม และโรคจิตเภท การดูแลที่ไม่เหมาะสมอาจนำไปสู่การเสื่อมถอยของสุขภาพโดยรวม และคุณภาพชีวิตที่ลดลง

แนวทางการดูแลผู้ป่วยจิตเวชในศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ

การดูแลผู้ป่วยจิตเวชในศูนย์ดูแลผู้สูงอายุต้องใช้แนวทางแบบองค์รวม (Holistic Approach) ที่ครอบคลุมทั้งมิติทางชีวภาพ จิตวิทยา สังคม และจิตวิญญาณ โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมสุขภาวะที่ดีและป้องกันการกำเริบของอาการ

1. การจัดการด้านยา

การใช้ยาเป็นส่วนสำคัญในการรักษาผู้ป่วยจิตเวชหลายชนิด โดยเฉพาะภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล และโรคจิตเภท อย่างไรก็ตาม การใช้ยาในผู้สูงอายุต้องคำนึงถึงปัจจัยหลายประการ เนื่องจากผู้สูงอายุมีความไวต่อผลข้างเคียงของยามากกว่าคนวัยหนุ่มสาว และอาจมีภาวะโรคร่วมหลายโรคที่ต้องใช้ยาอื่น ๆ ควบคู่กันไป

งานวิจัยจาก American Geriatrics Society (AGS) แนะนำให้ใช้แนวทาง "Start Low, Go Slow" คือเริ่มต้นด้วยขนาดยาที่ต่ำและค่อย ๆ เพิ่มขนาดยาอย่างช้า ๆ พร้อมทั้งติดตามผลข้างเคียงอย่างใกล้ชิด บุคลากรผู้ดูแลควรมีความรู้เกี่ยวกับยาที่ผู้ป่วยใช้ ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น และวิธีการจัดการกับผลข้างเคียงเหล่านั้นอย่างเหมาะสม การประสานงานกับแพทย์และเภสัชกรเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้มั่นใจว่าผู้ป่วยได้รับยาที่ถูกต้องในขนาดที่เหมาะสม

2. การบำบัดทางจิตสังคม

นอกจากการใช้ยาแล้ว การบำบัดทางจิตสังคมยังเป็นหัวใจสำคัญของการดูแลผู้ป่วยจิตเวช โดยเฉพาะในผู้สูงอายุ การบำบัดเหล่านี้มุ่งเน้นไปที่การปรับปรุงทักษะการเผชิญปัญหา การส่งเสริมความสัมพันธ์ทางสังคม และการกระตุ้นการทำงานของสมอง

• กิจกรรมบำบัด: การจัดกิจกรรมที่เหมาะสมกับความสามารถและความสนใจของผู้ป่วย เช่น การทำสวน ศิลปะ ดนตรีบำบัด หรือการเล่นเกมส์ เพื่อกระตุ้นสมอง ลดความเบื่อหน่าย และส่งเสริมความรู้สึกมีคุณค่า
• การบำบัดด้วยความจริง: โดยเฉพาะในผู้ป่วยภาวะสมองเสื่อม การให้ข้อมูลเกี่ยวกับวันเวลา สถานที่ และบุคคลอย่างสม่ำเสมอ สามารถช่วยลดความสับสนและเพิ่มความรู้สึกมั่นคง
• การบำบัดด้วยการระลึกถึงอดีต: การชวนผู้ป่วยพูดคุยถึงประสบการณ์ในอดีต ภาพถ่าย หรือสิ่งของที่เกี่ยวข้อง สามารถช่วยกระตุ้นความจำ ส่งเสริมการสื่อสาร และสร้างความผูกพันทางอารมณ์
• การพูดคุย: การจัดกลุ่มพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างผู้ป่วยหรือญาติ สามารถช่วยลดความรู้สึกโดดเดี่ยว และให้กำลังใจซึ่งกันและกัน

3. การสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม

สภาพแวดล้อมมีผลอย่างมากต่ออารมณ์และพฤติกรรมของผู้ป่วยจิตเวช โดยเฉพาะผู้สูงอายุ การสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย สงบ และเป็นมิตร จะช่วยลดความเครียดและความวิตกกังวล

• ความปลอดภัย: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าสภาพแวดล้อมปราศจากอันตราย เช่น พื้นที่ลื่น แสงสว่างไม่เพียงพอ หรือสิ่งของที่อาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุ
• ความสงบ: จัดให้มีพื้นที่ที่เงียบสงบสำหรับการพักผ่อน และลดเสียงรบกวนที่ไม่จำเป็น
• ความคุ้นเคย: หากเป็นไปได้ ให้จัดสภาพแวดล้อมให้มีความคุ้นเคยกับผู้ป่วยมากที่สุด เช่น การนำของใช้ส่วนตัวหรือภาพถ่ายมาตกแต่งห้อง
• แสงสว่างที่เพียงพอ: แสงธรรมชาติมีความสำคัญต่อวงจรการนอนหลับและการปรับอารมณ์
• การเข้าถึงง่าย: จัดให้มีทางเดินที่สะดวกสบาย ห้องน้ำที่เข้าถึงง่าย และอุปกรณ์ช่วยเหลือต่าง ๆ เพื่อส่งเสริมความเป็นอิสระ

4. การจัดการพฤติกรรมที่ท้าทาย

ผู้ป่วยจิตเวชบางราย โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะสมองเสื่อม อาจแสดงพฤติกรรมที่ท้าทาย เช่น กระสับกระส่าย ก้าวร้าว หรือมีอาการหลงผิด การจัดการพฤติกรรมเหล่านี้ต้องใช้ความเข้าใจ ความอดทน และเทคนิคที่เหมาะสม

• การระบุสาเหตุ: พยายามทำความเข้าใจว่าอะไรคือสาเหตุที่กระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมนั้น ๆ เช่น ความเจ็บปวด ความเบื่อหน่าย ความสับสน หรือความต้องการที่ไม่ได้รับการตอบสนอง
• การเบี่ยงเบนความสนใจ: พยายามเปลี่ยนความสนใจของผู้ป่วยไปยังกิจกรรมอื่น ๆ ที่น่าสนใจและปลอดภัย
• การสื่อสารที่ชัดเจนและสงบ: ใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย น้ำเสียงที่อ่อนโยน และท่าทางที่แสดงความเห็นอกเห็นใจ
• การหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า: การโต้เถียงหรือการพยายามแก้ไขความเข้าใจผิดของผู้ป่วยอาจทำให้อาการแย่ลง
• การปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ: หากพฤติกรรมรุนแรงหรือไม่สามารถควบคุมได้ ควรปรึกษาจิตแพทย์เพื่อประเมินและปรับแผนการรักษา

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับ

"การดูแลผู้ป่วยจิตเวช"